Aralık ayında Sam Bankman-Fried, kripto para birimlerinin neden 2008 küresel mali krizinde teslim olan büyük yatırım bankalarının önüne geçemeyeceği konusunda Kongre önünde ifade verdi.
Kripto para borsası şirketi FTX’in 30 yaşındaki kurucusu ve CEO’su Sam Bankman-Fried 2008 krizi hakkında “Her şey çökene kadar bu sistemde ne kadar risk olduğunu kimse bilmiyordu” ifadelerini kullanmıştı.
Aralık 2021’de ABD Kongresi’ne bilgilendirme için çağrılan Bankman-Fried “Bunu bugün FTX veya diğer büyük kripto para birimlerinde olanlarla karşılaştırırsanız, tutulan pozisyonlar hakkında tam bir şeffaflık var.
24 SAATTE 1 MİLYAR DOALRIN ALTINA İNDİ
Uygulanan sağlam, tutarlı bir risk çerçevesi var” iddiasında bulunmuştu. Aradan bir yıl geçmeden FTX iflasını verdi, CEO Sam Bankman-Fried 24 saat içerisinde kişisel servetinin yüzde 94’ünü kaybetti.
Başka bir ifadeyle Bankman-Fried, yatırımcının kriptoya olan güvenini belki de kalıcı olarak sarsan baş döndürücü olaylarda kendi Lehman Brothers anını yaşadı.
Bloomberg servet endeksine göre Bankman-Fried’in net değeri neredeyse bir gecede 16 milyar dolardan 980 milyon doların altına düştü.
Yatırımcılar, daha büyük ve rakip bir kripto para borsası olan Binance’in finansal istikrarıyla ilgili endişelerini dile getirmesinin ardından Bahama merkezli FTX’ten kaçmaya başladı.
FTX’TEN KAÇIŞ BAŞLADI
FTX’in hesaplarından üç gün içinde tahmini 6 milyar dolar (110 milyar liradan fazla)) çekildi.
Binance’in CEO’su Changpeng Zhao, firmasındaki sorunları gidermeye yönelik bir girişim olabileceğini iddia ettiği korkuları artırdı.
Binance daha sonra çöküşü önlemek için rakibini satın almak için bağlayıcı olmayan bir söz verdi, ancak FTX defterlerini inceledikten sonra aniden anlaşmadan çekildi. Binance, FTX’i müşteri fonlarını yanlış kullanmakla suçladı ve FTX’in şirket içi kripto para biriminin değerinin yüzde 80’ini silen kurumsal yönetişimle ilgili sorunları gösterdi.
Çöküş, kripto yatırımcıları arasında paniğe yol açtı ve Bitcoin ile Ether’in değerinin bir günde yaklaşık yüzde 20 oranında düştüğünü gördü.
2 MİLYAR DOLAR KAYBOLDU
Fonun en büyük yatırımcılarından biri olan Sequoia Capital, Çarşamba günü yazdığı bir mektupta FTX’te tuttuğu 213 milyon doları esasen değersiz bulduğunu söyledi.
Kanada’nın üçüncü en büyük emeklilik fonu olan Ontario Teachers’ Pension Plan da dahil olmak üzere FTX’e önemli bahisler koyan diğer yatırımcılar da büyük kayıplar gördü.
FTX’in, 2 milyar dolara kadar müşteri fonunun ortadan kaybolmasının ardından ABD ve Bahamalar’daki yetkililer tarafından soruşturma altında olduğu bildiriliyor.
Bu yılın başlarında mali sıkıntıya düşen bir dizi şirketin desteklenmesine yardım ederek bir kripto kurtarıcısı olarak selamlanan Bankman-Fried, Perşembe günü bir özür yayınladı.
ÖZÜR AÇIKLAMASI YAPTI
Bankman-Fried Twitter’dan yaptığı açıklamada “Üzgünüm. En büyük şey bu. Berbat ettim ve daha iyisini yapmalıydım” ifadelerini kullandı.
Cuma günü FTX Trading ve Alameda , Delaware mahkemelerinde iflas başvurusu yaptı ve Bankman-Fried CEO’luk görevinden istifa etti.
Bu yıl, Celsius ve Voyager dahil olmak üzere birkaç kripto para borsasının ve token Luna ve terraUSD’nin ölümüne tanık olurken, Bitcoin ve Ether gibi daha köklü kripto paraların değeri diğer varlık sınıflarıyla birlikte düştü.
Bununla birlikte, FTX daha istikrarlı para birimlerinden biri olarak görülüyordu ve onun zengin kurucusu ünlüler ve politikacılar tarafından desteklendi.
Bankman-Fried, 2022 ara dönemi boyunca Demokratlara on milyonlar bağışlarken, FTX Miami Heat’in basketbol stadyumunun isim haklarını satın aldı.
SAM BANKMAN-FRİED KİMDİR?Bankman-Fried, her iki ebeveyninin de Stanford Hukuk Okulu’nda hukuk profesörü olduğu Kaliforniya’daki Körfez Bölgesi’nde doğup büyüdü.
Jane Street Capital’de işe girmeden önce Massachusetts Institute of Technology’den fizik derecesi ile mezun oldu ve “etkili fedakarlık” a bağlı olarak gelirinin yarısını hayır kurumlarına bağışlamaya başladı.
İlk olarak 2017 yılında 25 yaşındayken kripto para ticaret şirketi Alameda Research’ü kurduktan sonra adı duyulmaya başladı.
Bankman-Fried, kripto değerlerinde olağandışı bir tuhaflıktan nasıl yararlanılacağını buldu. Bitcoin’in fiyatı Japonya’da ABD’dekinden yaklaşık yüzde 10 daha yüksekti.
ABD’de Bitcoin satın almanın ve bunu Japonya’da satmanın bir yolunu buldu. Fried’ın işlem yaptığı dönemlerde dijital varlıkların karanlık ağda yasa dışı finansman olarak hâlâ şüpheyle bakılıyordu.
Alameda hızla kriptoda önemli bir oyuncu haline geldi ve günlük 300 milyon ila 1 milyar dolar arasında işlem yaparken 90 milyon dolardan fazla dijital varlığa sahip olmakla övündü.
Başlangıçta California, Berkeley’de bulunan Bankman-Fried, daha gevşek düzenleyici ortamın karlara fayda sağlayacağını fark ettikten sonra 2018’de Hong Kong’a taşındı.
2019’da FTX’i kurdu ve 2021’de Bahamalar’a taşındı.
Sürekli şort ve spor ayakkabı giyen, dağınık bukleler ve sakin bir tavırla Bankman-Fried, başbakanlar, başkanlar ve pop yıldızlarıyla arkadaş oldu.
Nisan ayında Bankman-Fried, New York Times profiline göre Bill Clinton ve Tony Blair’in yer aldığı sahnede bir paneli yönettiği Kripto Bahamalar konferansına ev sahipliği yaptı .
New York Times analizinde , “Gittiği her yerde, kripto girişimcileri el sıkışma ve yumruk atma teklifinde bulundular, projeler sunarken veya ona markalı ürünler sunarken sırtını sıvazladılar” ifadeleri kullanıldı.
MÜTEVAZI BİR YAŞAMA SAHİPTİ
21,2 milyar dolarlık net serveti olmasına rağmen tutumlu bir yaşam tarzı sürdürmeye devam etti, hayırseverlik amaçlarına büyük ölçüde bağışta bulundu ve tüm servetini hayır kurumlarına bağışlama sözü verdi.
Bir Bloomberg makalesi, “Sam Bankman-Fried bir Corolla kullanıyor, bir puf üzerinde uyuyor ve Robin Hood benzeri bir felsefeye sahip” ifadeleriyle aktardı.
Şubat ayında FTX, Larry David’in oynadığı bir Super Bowl reklamı satın aldı .
New York Times’ın bildirdiğine göre , NFL’nin Los Angeles’taki marquee etkinliğine katılan Bankman-Fried, Tom Brady, Katy Perry ve Orlando Bloom ile arkadaş oldu .
Bahamalar’da üs kurma kararı, en azından kısmen ada ulusunun hafif düzenleyici dokunuşundan kaynaklandı.
NYT’ye göre, milyar dolarlık erime öncesi gelirinin yüzde 80’i, yatırımcıların kripto değerindeki gelecekteki artışlara bahse girmek için borç para aldığı özellikle riskli bir yatırım biçiminden elde edildi.
Muazzam kârlara veya kayıplara yol açabilen bu yatırım biçimi, ABD’de yasadışı olarak kabul ediliyor. Bahamalar’da ise bu işlemleri yapmak mümkün.
YÜKSEK BAĞIŞLARDA BULUNDU
Bankman-Fried, Washington DC’deki en yüksek profilli kripto şampiyonlarından biri olarak ortaya çıktı ve profilini, kripto ticaretiyle ilgili kuralları gevşetmek için Kongre’de lobi yapmak için kullandı.
Bir Reuters haberine göre Perşembe günü, kurucu FTX’i kurtarmak için 9.4 milyar dolarlık bir kurtarma paketi oluşturmaya çalışıyordu .
Ardından Cuma sabahı FTX Trading, Alameda Research ve düzinelerce bağlantılı şirket Delaware mahkemelerinde iflas başvurusunda bulundu ve Bankman-Fried CEO’luk görevinden istifa etti.
FTX daha sonra “yetkisiz erişim” olduğunu ve fonların kaybolduğunu söyledi. Yüz milyonlarca doların kaybolduğuna inanılıyor.
Bahamalar Kraliyet Polis Gücü, “herhangi bir suiistimal meydana gelip gelmediğini” belirlemek için hafta sonu FTX hakkında bir soruşturma başlattığını duyurdu.
‘DRAMATİK BİR SÜRPRİZ SON’The Ankler’ın bildirdiğine göre , The Big Short ve Moneyball’un en çok satan yazarı Michael Lewis’in Bankman-Fried hakkında yazdığı ve son altı ayı onunla birlikte geçirdiği ortaya çıktı.
Edebiyat temsilcisi Michael Snyder, The Ankler tarafından ele geçirilen yayıncılara yazdığı bir mektupta, “Michael henüz bir şey yazmadı, ancak hikaye bizim bekleyemeyeceğimiz kadar büyüdü,” diye yazdı.
Kitap, girişimcinin çocukluğuna, Wall Street kariyerine, etkili özgeciliği benimsemesine ve “Onu rekor sürede dünyanın en zengin insanları arasına fırlatan bir kripto imparatorluğunun yaratılmasına” odaklanacaktı.
Bay Lewis’in Bankman-Fried ve Binance’den Zhao’yu Luke Skywalker ve Darth Vader’a benzettiği bildirildi.
Elon Musk, Twitter’daki tartışmaya ağırlık vererek, Bankman-Fried’in sosyal medya platformunu satın almasına yatırım yapma teklifini geri çevirdiğini açıkladı.
Internal Tech Emails Twitter hesabı, Musk ile bankacısı Michael Grimes arasında sızan kısa mesajlar yayınladı ve Bankman-Fried’in anlaşmayı finanse etmek için “en az 3 milyar dolar” teklif ettiğini gösterdi.
Musk, FTX kurucusunun bu miktara erişimi olup olmadığını sorguladı.
Twitter üzerinden yanıt veren Musk, “Doğru. Bs (Bullshit – saçmalık) dedektörümü çalıştırdı, bu yüzden 3 milyar doları olduğunu düşünmedim” dedi.