Ege Denizi’nde, Muğla’nın Datça ilçesi açıklarında Richter ölçeğine göre gece 4.4 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Deprem Dairesi Başkanlığı’nın açıklamasına göre; merkez üssü Muğla’nın Datça ilçesinin 43.72 kilometre açığı olarak saptanan deprem, saat 01.50’de yerin 7.15 kilometre derinliğinde meydana geldi. Ardından büyüklüğü 1.7 ile 4.0 arasında değişen çok sayıda artçı sartıntı tedirginlik yarattı. İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, art arda meydana gelen depremler hakkında açıklamalarda bulundu. Panik yapacak bir durumun olmadığına dikkati çeken Prof. Dr. Sözbilir, aynı fay üzerinde birbirine yakın büyüklükte bu kadar deprem olmasının bu fayın enerjisini boşalttığı anlamına geldiğini ifade etti.
‘PANİK YAPACAK BİR DURUM YOK’
Bir fayın deprem üretme zamanı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Hasan Sözbilir, bu bölgede yaşanan sarsıntıların panik yaratacak depremler olmadığını belirtip, “Bu depremlerin sadece sarsıntısını hissediyoruz can ya da mal anlamında kayıp yaratacak depremler değil. Bu bölgede bu büyüklükteki depremler sürekli oluyor. Korkmamıza ya da panik yapmamıza gerek yok. Aynı fay üzerinde birbirine yakın büyüklükte bu kadar deprem olması bu fayın enerjisini boşalttığı anlamını taşıyor. Büyük bir deprem oluşturma olasılığını azaltıyor ama enerji boşalımını başka bir faya aktardığı için başka bir fayda tehlike başlıyor ancak onun da üzerinde belli bir gerilimin birikmesi lazım. Bir fayın deprem üretmesi için belli derecede gerilim birikmesi gerekiyor. Bu da zaman alıyor. Bir günde olmuyor, yıllar sürüyor. Bir fayın deprem üretme zamanı var. Bir fay bin yılda bir kere deprem üretiyorsa o bin yıl dolmadan yıkıcı bir deprem üretmiyor” dedi.
‘DEPREM FIRTINASI YAŞANIYOR’
Depremlerin fırtına şeklinde bir sürekliliği olduğunu ifade eden Prof. Dr. Sözbilir, “Bu bölgede uzun zamandan beri deprem etkinliği var. 3-4 gün içerisinde deprem sayısı yaklaşık 300’ü geçti. Neredeyse günde 100 deprem oluyor ancak bunlar 2, 3, 4 büyüklüğünde küçük ölçekli depremler. 5 büyüklüğündeki depremler de insanlar için can ve mal kaybı yaratan depremler değil, sadece sarsıntısını hissediyoruz. Bu bölge özelinde 2017 yılında önemli bir deprem etkinliği olmuştu. Birbirine çok yakın büyüklükte çok sayıda deprem oldu. Belli bir zaman sonra deprem fırtınası şeklinde gelişti. 4-5 büyüklüğündeki depremler 8-10 tane arka arkaya gerçekleşiyor.
Burada da benzer bir durum var. Bu bölgede belli yıllarda 5’e varan depremler art arda gerçekleşiyor. Bir deprem fırtınası yaşanıyor, tekrar bitiyor bir daha yeniden yaşanıyor. Böyle bir silsile var. Aktif volkanların olduğu ve diri fayların olduğu bir bölge olması bu durumun yaşanmasına neden oluyor. Birlikte çalışması nedeniyle belli bir zaman sonra depremler fırtına şeklinde süreklilik arz ediyor. Bu fay sürekli 5 büyüklüğüne varan depremler üretiyor. Bu fayın üzerinde son yüzyılda 6’yı geçen depremler olmamış. 5 ve üzeri depremler olduktan sonra 5’e yakın 4 büyüklüğündeki depremler gerçekleşiyor” dedi.
‘DAHA BÜYÜK DEPREM OLMA OLASILIĞI PEK GÖRÜNMÜYOR’
Bölgede yaşanan depremlerin daha büyük bir depreme neden olma olasılığı düşük olsa da Datça, Marmaris, Gökova taraflarındaki faylarda bir tetiklenmeye neden olması durumunda bu fayların harekete geçebileceğini de ifade eden Prof. Dr. Hasan Sözbilir şöyle konuştu:
“Bugüne kadar son yüzyılı düşündüğümüzde daha üst düzeyde bir deprem olmadı. Tarihsel dönemlerde 1900’den önceki dönemlere döndüğümüzde; bu bölgelerde yıkıcı depremler gerçekleşmiş ve volkanik patlamalar da meydana gelmiş. 1400’lü yıllarda Nisyros Volkanı belli dönemlerde patlamalar göstermiş. Bu volkanın içinde gaz çıkışları var. Aktif volkanın yer aldığı bölge. Büyük olasılıkla altındaki aktif volkanı besleyen magma henüz katılaşmadığı için belli zamanlarda sıcaklık ve basınç değişimleri veya küçük ölçekli depremler burayı harekete geçiriyor ve deprem fırtınası yaşanıyor. 4-5 büyüklüğünde depremler sürebilir ama daha büyük deprem olma olasılığı pek görünmüyor. Deprem silsilesi Datça, Marmaris, Gökova taraflarındaki faylarda bir tetiklenme yaratırsa o zaman kendi faylarımız harekete geçebilir. Bu bölgedeki faylar 6’ın üzerinde deprem üretme potansiyeli olan faylar. Tetiklenme olasılığı var ancak bu hemen yarın deprem olacağı anlamına gelmiyor.”
