ABD’li yetkililer ve CNN tarafından incelenen belgelere göre, bir Fransız şirketi kısmen sahibi olduğu Çin nükleer santralinde bir sızıntı olduğuna ilişkin ABD hükümetinden yardım istedi.
Fransız şirketinden ABD Dışişleri Bakanlığı’na gönderilen bir mektuba göre, Çin güvenlik otoritesi, Guangdong eyaletindeki Taishan Nükleer Santrali çevresinde radyasyon tespiti için kabul edilebilir limitleri yükseltti.
Kaynaklardan biri, Fransız şirketi Framatome’nin endişe verici bildirimine rağmen, Biden yönetiminin tesisin henüz “kriz seviyesinde” olmadığına inandığını söyledi.
OLAĞANDIŞI ŞİKAYET
ABD’li yetkililer, durumun şu anda fabrikadaki işçiler veya Çin halkı için ciddi bir güvenlik tehdidi oluşturmadığını düşünse de, yabancı bir şirketin, Çin devleti bir sorunun varlığını kabul etmeden Amerikan hükümetine yardım için başvurması olağandışı bir durum.
Senaryo, sızıntının devam etmesi veya düzeltilmeden daha şiddetli hale gelmesi ABD’yi karmaşık bir duruma sokabilir.
Bununla birlikte, endişe, Ulusal Güvenlik Konseyi’nin geçen hafta durumu izlerken birden fazla toplantı yapmasına yetecek kadar önemliydi.
Kaynaklar, Biden yönetiminin durumu Fransız hükümeti ve Enerji Bakanlığı’ndaki kendi uzmanlarıyla görüştüğünü söyledi. ABD’li yetkililer, ABD’nin Çin hükümetiyle de temas halinde olduğunu ancak bu temasın kapsamının belirsiz olduğunu belirtti.
ABD hükümeti değerlendirmeyi açıklamayı reddetti ancak Dışişleri Bakanlığı ve Enerji Bakanlığı yetkilileri, Çin halkı için herhangi bir risk taşıması durumunda ABD’nin nükleer kazalarla ilgili mevcut anlaşmalar kapsamında bunu duyurması gerektiği konusunda ısrar etti.
‘SANTRALDE ‘POTANSİYEL SORUN’
Fransız şirket Framatome’un notunda Çin’ın sınırı Fransız standartlarını aşmak için artırdığı iddia ediliyor ancak bunun ABD standartlarıyla nasıl karşılaştırılacağı belirsizliğini koruyor.
Sorun ilk olarak, Framatome’nin geçen ayın sonlarında ABD Enerji Bakanlığı’na ulaşarak onları nükleer santralde potansiyel bir sorun hakkında bilgilendirmesiyle ortaya çıktı.
Esas olarak Fransız kamu hizmeti şirketi EDF’ye ait olan şirket, daha sonra 3 Haziran’da, acil bir güvenlik meselesini ele almalarına izin verecek bir feragat talebinde bulunarak, Enerji Bakanlığı’na resmi olarak bir operasyonel güvenlik yardımı talebinde bulundu ve Amerikalı yetkilileri nükleer reaktörün fizyon gazı sızdırdığı konusunda uyardı.
ÇİN, NÜKLEER ENERJİ KULLANIMINI ARTIRDI
Çin, son yıllarda nükleer enerji kullanımını genişletti ve ülkede üretilen tüm gücün yaklaşık yüzde 5’ine ulaştı. Çin Nükleer Enerji Birliği’ne göre, Mart 2021 itibarıyla Çin’de 49 nükleer reaktörlü ve toplam 51 bin megavat üretim kapasitesine sahip 16 faal nükleer santral vardı.
Taishan santrali, Çin’in büyük ölçüde Fransız hükümetine ait olan Électricité de France ile nükleer elektrik üretim anlaşması imzalamasının ardından inşa edilen bir prestij projesiydi.
Santralin temeli 2009 yılında atıldı. İki ünite sırasıyla 2018 ve 2019 yıllarında elektrik üretmeye başlamıştır.
950 bin nüfusa sahip Taishan şehri, Rusya ve Güney Kore ile yarışan, 1,6 trilyon dolarlık GSYİH’ya sahip 126 milyon nüfuslu Guangdong eyaletinde yer alıyor.
