Savunma sanayide taktik ve orta irtifa uzun havada kalışlı insansız hava araçlarından (İHA) sonra döner kanatlı dronlar da binlerce kilometre uzaktan kontrol yeteneği kazanacak.

AA

Türk savunma sanayisinde gurur verici yeni gelişmeler yaşanmaya devam ediyor.

İnsansız hava araçları üreten teknoloji şirketi Zyrone Dynamics ile yazılım ve haberleşme çözümleri sunan CTech, dronların uzaktan kontrolüne yönelik işbirliği yaptı.

Binlerce kilometre uzaklıktan kontrol imkanı

Zyrone Dynamics tarafından geliştirilen ZCQM hava aracına, CTech’in
çok kanallı haberleşmeye imkan tanıyan patentli MOBIoT ürünü entegre
edilerek gerçek zamanlıya yakın veri haberleşmesi ve görüntü transferi
sağlandı, hava aracı görüş ötesinde kontrol edildi.

Bu sayede Ankara-Ayaş’ta konuşlu hava aracı, Katar-Doha’dan kontrol edilerek görev uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi.

Kırsal alanlarda uydu bağlantısı ile haberleşmeye devam ediyor

Farklı sektörlere yönelik ihtiyaçları karşılayacak bir ürün ailesinin
kapısını açan bu gelişmeyle, kamusal alan ve tesis güvenliği başta
olmak üzere, elektrik ve boru hatları ile rüzgar türbinleri ve baz
istasyonu kontrollerinin görüş ötesi ve otonom yapılması mümkün hale
geldi.

RF linklerin kesinti yaşayabileceği şehir içi binalar
arasında 4,5G ve uydu haberleşmesi ile devamlılık sağlayan sistem, 4,5G
şebekesinin kapsamasının zorlandığı kırsal alanlarda ise uydu bağlantısı
ile haberleşmeye devam edebiliyor. Böylece mini dronların dahi
kullanabildiği hafif, mobil ve genişbant sistem ile kapsama sıkıntısına
çözüm sağlanıyor.

Yüksek performansla manuel ve otonom kullanım

Proje
için Zyrone’un ZCQM dronu ile CTech’in “mobil IOT çok kanallı
haberleşme teknolojisine” sahip MOBIoT yazılım ve donanım altyapısı
kullanıldı.

Birden çok 4,5G şebekesini, uydu ve RF link ile
birleştirip kesintisiz veri ve görüntü aktarmak üzere geliştirilen
MOBIoT, ZCQM’in evrensel arayüzlere sahip aviyonik mimarisiyle entegre
edilerek, görüntü aktarımı yanında aracı kontrol edecek sayısal
iletişimin gerçekleştirilmesini sağlayacak şekilde modifiye edildi.

Hava
aracına entegre edilen MOBIoT, hava aracından aldığı görüntü ve
telemetri verisini yüksek bant genişliği bağlantısına sahip sunuculara
güvenli şekilde veri kesintisi ihtimalini minimize edecek şekilde
iletti. Güvenli sunucuya gelen bu veriler, ilgili görüntü kıymetlendirme
ve araç kumanda yazılımlarında gerçek zamanlıya yakın bir gecikmeyle
işlendi. Bu sayede ZCQM görüş hattı bir veri bağındakine benzer
performans ile ister manuel ister otonom olarak göreve gönderilebilir
hale geldi.

5G altyapısını da destekleyen sistem, bu altyapının kurulu olduğu ortamlarda daha yüksek performans ile görev yapabilecek.

Birçok sektörde işleri kolaylaştıracak

Uydu kontrolü
yeteneğine sahip dron, enerji nakil hatları, baz istasyonları, petrol
boru hatlarının denetimlerinin otonom yapılması ve acil müdahalesini
gerektirecek senaryolar başta olmak üzere sınır, tesis güvenliği gibi
görüş ötesi veri bağı gerektiren uygulamalarda benzersiz çözümler
sağlayacak.

Bunların haricinde, mevcut entegrasyon Zyrone’un ağır
kargo yükleri taşımak için özelleşmiş ZCOM hava araçlarında görüş ötesi
teslimat ve hava aracı takibi yapılması amacıyla uygulanacak. Zyrone’un
halihazırda bu amaçla yer aldığı yurt dışı pazarlardaki yerlilik payının
artmasını sağlayacak.

Entegrasyonun yol haritasında geometrik
form değişimi ve ağırlık hafifletmelerinin yanı sıra yapılacak
uygulamaya özel kamera entegrasyonları da hedefleniyor. Öncelikle yüksek
çözünürlüklü gündüz kameralarıyla başlayacak nihai ürünleşme faaliyeti,
termal ve multi spektral kamera seçenekleriyle çeşitlenecek.

Yetenekleri daha da artacak

Zyrone
Dynamics kurucu ortağı Murat Kanber, farklı ülkelerde çeşitli
sektörlerde hizmet veren hava araçlarının bulunduğunu söyledi.

CTech’in
geliştirdiği ürünü dronlarına entegre ederek hava aracının görüş
ötesinde kumanda edilmesini ve görüntü aktarabilmesini sağladıkları
ifade eden Kanber, bu sayede kargo sektörü başta olmak üzere güç
hatları, petrol boru hatlarının denetimi gibi uygulamalarla hava
araçlarının dünya pazarındaki kullanımının genişleyeceğini ve bu
araçlarda yerlilik oranının artacağını vurguladı.

Petrol boru
hatlarının denetlenmesi senaryosu kapsamında Katar’dan Ankara’daki dronu
kontrol edip gerçek zamanlıya yakın görüntü aktarımı sağladıklarını
anlatan Kanber şöyle dedi:

“Bu kabiliyete sahip İHA’ların kullanılabileceği çok fazla alan var. Bu alanların çeşitli faydalı yüklerle zenginleştirilmesi, ihtiyaçlara göre özelleştirilmesi söz konusu. Farklı faydalı yükler entegre ederek ürünleştirme faaliyetlerimizi tamamlayacağız. CTech’in ürünü de İHA’lara göre özelleşecek, farklı şekiller alacak, yetenekleri gelişecek.”

En küçükten en büyük İHA’ya

CTech
İş Geliştirme Yöneticisi Caner Törün de hava, kara ve deniz
platformlarının otonom görevleri icra edebilmesi için kritik haberleşme
teknolojileri ürettiklerini söyledi.

Geliştirdikleri ürün ve
çözümlerde her bir haberleşme kanalının kısıtlarını ortadan kaldırmaya,
bunları bir arada kullanarak kesintisiz haberleşmeyi sağlamaya
odaklandıklarını vurgulayan Törün, şunları kaydetti:

“Bu kabiliyetimizle insansız deniz, kara ve hava araçlarında önemli misyonlar üstleniyoruz. Haberleşme tarafında milli ürünlerimizle tam bağımsızlık sağlıyoruz. Zyrone ile işbirliğimizle en küçük İHA’dan en büyük İHA’ya kadar bu yeteneği kullanarak askeri ve sivil alanda çözüm üretmiş oluyoruz. Zyrone ile ilk denemelerimizde oldukça başarılı sonuçlar aldık. Şu anda çoklu haberleşme kanalını bir arada kullanan ve tamamen milli özgün ürünlerimizle sivil ve güvenlik alanında kesintisiz haberleşmeyi sağlayabiliyoruz. Yazılımı ve donanımı CTech tarafından geliştirilmiş ve çok kanallı bir mimaride çalışan MOBIoT üzerinde tüm operatörlerin GSM, LTE ve 5G şebekelerini eş zamanlı kullanabilme kabiliyetine sahip. MOBIoT ile aslında bir genişbant oluşturuyoruz. Bu sayede yüksek çözünürlüklü bir görüntüyü kesintisiz ve düşük gecikmeyle aktarıyoruz. Çok kanallı patentli bir haberleşme algoritması kullanıyoruz. Bir şebekenin kapsama alanından çıktığınızda başka bir teknolojiyle devam edebiliyorsunuz. Enerjinin el verdiği ölçüde tamamen komuta odasına bağlıyız. Haberleşmede böyle bir sınırı geçmiş olduk, Zyrone ile bunu başarmış olduk. Pek çok uygulama alanında da karşılık görüyoruz.”