Koronavirüsün etkileri henüz dünya ekonomileri üzerindeki etkisini sürdürürken Rusya – Ukrayna savaşının başlaması piyasalara bir darbe daha vurdu. Türkiye yüzde 99 oranında doğal gaz konusunda dışa bağımlı olsa da Avrupa ülkeleri arasında doğal gazı en ucuza tüketen ülke olarak dikkat çekiyor. Diğer yandan devlette vatandaşların yükünü hafifletmek için sübvanse yoluna giderken sadece 2021’de doğal gaza 80 milyar liralık bir sübvansiyon yapıldığı belirtiliyor. İşte sübvansiyonu gösteren örnek hesaplamanın detayları…
Salgın sonrası artan talep küresel anlamda doğal gaz fiyatlarını yükseltti. Fiyatlar 2021 ortalamasında bir önceki yıla göre % 324 arttı. Bu yılın ilk çeyreğinde ise doğal gaz fiyatı geçen yılın aynı dönemine göre % 384 yükseldi. Dünya genelinde bu rakam neredeyse 5’e katlandı.
AVRUPA’DA 12 KAT ARTIŞ
2021 Ocak’ta Avrupa’daki doğal gaz ticaret merkezlerinde 120 dolar olan doğal gazın 1000 metreküpü 2022’ye girerken yaklaşık 12 kat artarak 1400 dolar seviyesine ulaştı.
UKRAYNA RUSYA SAVAŞI İLAVE ARTIŞLARA NEDEN OLDU
Ukrayna – Rusya savaşı sonrasında da küresel çapta emtia fiyatlarında yaşanan yükseliş doğal gaz fiyatlarında da ilave artışlara neden oldu.
İŞTE AVRUPA ÜLKELERİNDE DOĞAL GAZ FİYATLARI
Avrupa başkentlerinde bir metreküp doğal gazın tüketici fiyatlarında Ocak 2021-Ocak 2022 kıyaslaması yapıldığında;
Berlin’de 0,6724 avrodan % 266 artışla 2,461 avroya (10,92 TL’den 39,96 TL’ye)
Londra’da 0,4660 avrodan % 155 artışla 1,1929 avroya (7,57 TL’den 19,37 TL’ye)
Madrid’te 0,7522 avrodan % 90 artışla 1,4268 avroya (12,21 TL’den 23,16 TL’ye)
Sofya’da 0,5607 avrodan % 97 artışla 1,1066 avroya (9,10 TL’den 17,96 TL’ye)
Türkiye’de ise Ocak 2021’de 2,03 TL olan doğal gazın metreküp fiyatı Ocak 2022’de 2,74 TL’ye Nisan 2022’de 3,6778 liraya yükselmişti.
AVRUPA’DA EN UCUZ GAZ TÜRKİYE’DE(1 NİSAN 2022 KURU DİKKATE ALINDI)
Türkiye, doğal gazda % 99 oranında dışa bağımlı bir ülke olarak bilinirken, Avrupa ülkeleri arasında en ucuz doğal gazı ise yine Türkiye’de tüketilmekte.
SADECE 2021 YILINDA 80 MİLYAR LİRALIK SÜBVANSİYON
Türkiye küresel artışları vatandaşa en az yansıtmak için çok ciddi bir sübvansiyon uygularken, sadece 2021’de doğal gaza 80 milyar liralık bir sübvansiyon yapıldı. Bu da hane halkının tüketimi dikkate alındığında % 80’leri buluyor. Başka bir ifadeyle bir eve 100 liralık fatura gelmesi gerekirken 20 liralık fatura gelmiştir ve kalan 80 lira devlet tarafından karşılanıyor.
11.800 LİRALIK FATURANIN NE KADARI VATANDAŞA YANSITILIYOR?
Son yapılan düzenlemeyle ise yılda ortalama 1000 metreküp tüketen bir konutun doğal gaz faturasının yaklaşık 11.800 TL olması gerekirken bunun 8.168 TL’sini devlet, 3.631 lirasını vatandaş ödüyor. Buradaki sübvansiyon oranı ise % 70 seviyesinde.
KARADENİZ GAZI SONRASI VATANDAŞ LEHİNE DÜZENLEMELER GELECEK
Küresel anlamda fiyatların istikrar kazanması ve gelecek yıl Karadeniz gazının devreye girmesiyle vatandaş lehine düzenlemeler yapılacak.
