İsrail gazının, Ege Denizi ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya taşınması için planlanan EastMed Doğalgaz Boru Hattı Projesi, ABD’nin de desteğini çekmesiyle çökmüştü. Bölgede tek rota olarak Türkiye öne çıkmıştı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçtiğimiz günlerde İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ile görüşmesinin ardından, doğalgaz konusundaki temaslar için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez de nisan ayında İsrail’e gidecek. Şimdi Türkiye’nin muhtemel anlaşmalarda kazanımlarının neler olacağı tartışılıyor.
Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikaları Araştırma Merkezi (TESPAM) Başkanı Oğuzhan Akyener, “İsrail’den gelebilecek muhtemel gazın önemli bir kısmı Türkiye’de kullanılacak. Direkt olarak Avrupa’ya gitmeyecek. Çünkü Türkiye, yakın market konumunda. Kaynak çeşitliliği sağlamış oluruz. İsrail gazı, Türkiye’de kesinlikle fiyatları düşürür. Maliyet perspektifinden baktığımızda İsrail gazı, Türkiye’ye İran gazından daha ucuza gelir” dedi.
LÜBNAN DA BAĞLANIR
İsrail gazının, Avrupa için Rus gazına alternatif olmasının imkânsız olduğunu da söyleyen Akyener, “Sadece İsrail’in ihraç potansiyeli, yıllık ortalama 5-7 milyar metreküp. Bu düşük bir rakam ama İsrail’in deniz alanlarında potansiyel var. Sismik aramayla tespit edilmiş yapılar söz konusu. İsrail, bunlar için yatırımcı arıyor. İhracat için Türkiye gibi bir markete erişim olursa, İsrail bu alanlara yatırımcı bulur ve yeni keşifler de yapılır. Öte yandan, Kıbrıs’ın güneyindeki sahalarda da bir formül geliştirilebilirse 20 milyar metreküp de oradan gelir. Bunun yanı sıra Lübnan da bölgede kilit ülke konumunda. İleride Lübnan’da bir keşif olursa, orası da Türkiye’ye bağlanır” diye konuştu.
“YALNIZLAŞTIRMA” ÇABASI ÇÜRÜDÜ
Türkiye ile İsrail arasındaki yakınlaşmanın çeşitli boyutları olduğuna dikkat çeken Akyener, “Türkiye, bu yakınlaşma ile Doğu Akdeniz’de kendisine karşı oluşturulmuş bloku parçalamış oldu. Türkiye’ye karşı yürütülen yalnızlaştırma politikası çürüdü. Türkiye ve İsrail, burada bazı bölgesel ihtilafların çözümüyle alakalı birbirine destek olabilir. Ankara, Kıbrıs sorununun çözümüyle alakalı bir destek alabilir, Türkiye de İsrail’e, Lübnan ile arasındaki problemin, deniz ihtilafının çözümünde destek olabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, geçtiğimiz günlerde “Gazı bulduktan sonra eğer pazarlara ulaştıramıyorsanız ekonomik olarak faydası yok demektir. Onun için de pazarlara gidebilecek en kısa, ekonomik ve hızlı yol Türkiye’den geçiyor. Şu anda en ekonomik güzergah Türkiye gözüküyor” açıklamasını yapmıştı.