İngiltere’de yaşayan Brogan Williams, pandemi sürecinden en çok etkilenenlerden biri. Meme kanserinden remisyonda olan (remisyon: kronik hastalığı olan kişilerde hastalık aktivitesinin bulunmaması) Brogan, Ekim 2020’de şiddetli sırt ağrısı ve nefes darlığı şikayeti ile mücadele ediyordu.
Pandemi sebebi ile yüz yüze randevu alamayan 33 yaşındaki Brogan, ağrıları şiddetlenince acil servise gitti ve kendisine uzun covid ile ilişkili bir semptom olan covid akciğer teşhisi kondu. Üstelik covid testi negatif çıkmasına rağmen…
Bir türlü iyileşemeyince Brogan Williams Haziran 2021’de yeniden doktora gitti ve onkoloğu boynunda bir yumru keşfedince tarama ve biyopsi yapıldı. Bilgisayarlı tomografi taraması da yapılan Williams’ın akciğerlerinde kanser ve sıvı teşhis edildi.
Yoğun bakım hemşiresi olan Brogan, doktorların kanseri yakalayamamasının sebebinin yüz yüze randevu eksikliği olduğuna inanıyor ve şu anda kanser ile mücadele ediyor.
MEME UCUNDA GARİPLİK FARK ETTİ, KANSER ÇIKTI
Gelin hikâyenin en başına, Ocak 2019’a dönelim.
Brogan’ın kanser yolculuğu, kocasının meme ucunun ters döndüğünü fark etmesiyle 30 yaşında başladı. Çift o dönem bebek sahibi olmak istiyordu ve bunun da hamilelik belirtisi olabileceğini düşündüler. Ancak Brogan’ın regl dönemi gelince, meme ucunda meydana gelen tersliği doktoruna göstermeye karar verdi. İki hafta sonra, Ocak 2019’da Brogan’a üçüncü evre meme kanseri teşhisi kondu.
Bragon o zamanları, “2018 Noel’inde eşim ‘Meme ucuna ne oldu?’ dedi, ben de hamile olduğumu düşündüm. Ama ne yazık ki durum çok farklıydı. Bunu hiç beklemiyordum. Henüz 30 yaşıma yeni basmıştım ve gelecek 30 yılı nasıl yaşayacağımı planlıyordum” sözleriyle anlatıyor.
Altı tur yoğun kemoterapi uygulaması yapılan Bragon Williams’ın sol göğsüne de mastektomi (meme kanserinin tedavi edilmesi için meme dokusunun çıkarıldığı cerrahi operasyon) yapıldı.
Bragon, tüm bu tedavilerin sonucu olarak mücadele ettiği cilt yanıkları, ağrı, yorgunluk ve göğüs enfeksiyonları sebebiyle 15 tur radyoterapi görmek zorunda kaldı.
TEDAVİLER KALBİNİ ÇOK YORDU
Tüm aktif tedavi sona erdiğinde doktorları Bragon’ın bir kez daha kemoterapiye girmesine karar verdi. Bir kere daha bir kere daha derken 11. döngüde kalbi çok yoruldu. Brogan, sol ventrikülünü (ventrikül, kalp ve beyin gibi organlarda boşluk olması durumu) güçlendirmeye yardımcı olmak için kalp ilacı alırken tedaviyi geçici olarak durdurmak zorunda kaldı.
Mart 2019’da Brogan’a sağ mastektomi uygulandı ve bu ameliyatın stresi kalbinin bir kez daha iflas etmesine neden oldu. Brogan’ın kalbi ilaç yardımı ile stabilize oldu ancak şiddetli nefes darlığı ve yeni bir meme enfeksiyonu ile karşı karşıya kalınca iyileşmesi planlanandan daha yavaş oldu.
NEFES DARLIĞI ÇEKİNCE COVID AKCİĞERİ TEŞHİSİ KONDU
Ekim 2020’de Brogan remisyondaydı ancak göğüs ve sırt ağrısı, nefes darlığı yaşamaya başladı. Pandemi sırasında yüz yüze randevu alamadığı için acil servise gitti. Acil doktorları kendisinde uzun covide bağlı akciğer sorunu olduğunu düşündüler.
Brogan, “Kızımla evdeydim ve merdivenleri çıkarken çok zorlanmaya başladım. Adım atarken sanki sırtıma yumruk yemiş, ayaklarım yerden kesilmiş gibi hissediyordum. Kendi kendime ‘Topla kendini, sadece Covid akciğeri’ desem de hiç iyi hissetmiyordum” diyor.
ONKOLOGA GİDİNCE GERÇEĞİ ÖĞRENDİ, ŞOKE OLDU
Bu yılın haziran ayında onkoloğa giden Brogan’ın boynunda bir yumru fark edince doktoru onu acil tarama ve biyopsiye yönlendirdi. 18 Temmuz’da çekilen tomografi sonrası akciğerlerinde kanser ve sıvı olduğu sonucuna varıldı.
Brogan, kanserin çok geç fark edildiğini söylüyor ve ekliyor: “Aslında ilk başta göğsümü tarasalardı, o noktada ciğerlerimde kanser olduğunu görürlerdi. Şimdi her iki akciğerde ve çok ilerlemiş durumda. Meme kanserini yendikten bu kadar kısa bir süre sonra kanserin geri döneceğini düşünemediler.”
Akciğerlerinde ne tür bir kanser olduğunu öğrenmek için test sonuçlarını bekleten Brogan, “’Mutlu olduğumda iyileşiyorum. Bu yüzden savaş moduna girmemeye, sadece mutlu olmaya odaklanıyorum” diyor.
‘PANDEMİDE KANSER TEŞHİSİ SORUNLARI YAŞANDI’
Koronavirüs salgını döneminde kanser teşhisiyle ilgili bazı sorunlar yaşandı. İç Hastalıkları ve Tıbbi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Kerem Okutur, bunun sebebini “Bu sorunların çoğu Covid-19 korkusuyla kişilerin sağlık kurumlarına başvurmaktan çekinmeleri ve bu nedenle de geç başvurmalarıydı. Örnek vermek gerekirse, memesinde eline şişlik gelen bir kadın hasta, Covid-19 bulaşacağı korkusundan dolayı hastaneye gelip tetkik yaptırmaya çekindiği ve incelemeleri bir seneden fazla ertelediği için, geldiğinde memedeki kitlenin kanser olduğunu ve aradan geçen zaman içinde de büyüyüp yayıldığını saptadık” sözleriyle anlatıyor.
Bu tarz örneklerin çok fazla olduğundan, tüm bunların da kanser tanısını geciktirdiğinden ve ileri evrelerde tespit edilmesine neden olduğundan bahseden Okutur, “Ayrıca, bazı merkezlerde pandemi yoğunluğundan dolayı hastaların tetkik sonuçlarının raporlanmasındaki gecikmeler de teşhis sürecine olumsuz yansımış olabilir. Gerek hastaların gerekse hekimlerin algıda seçicilikten dolayı Covid enfeksiyonuna fazla odaklanmaları altta yatan kanserlerin tanısının atlanmasına neden olmuş olabilir” diyor.
‘COVID BELİRTİLERİ KANSERDE DE GÖRÜLEBİLİR’
Brogan Williams’ın yaşadığı olaydan yola çıkaran “Covid-19 ile kanser belirtileri karıştırılabilir mi?” diye sorduğumuz Kerem Okutur, “Covid-19 enfeksiyonunun sık görülen belirtileri arasında ateş, öksürük, halsizlik, çabuk yorulma, iştahsızlık, kilo kaybı, koku kaybı, vücut ağrısı ve nefes darlığı bulunmaktadır. Bu belirtilerin hiçbiri Covid-19 enfeksiyonuna özgü değildir ve başta kanser olmak üzere birçok hastalıkta da görülebilmektedir” cevabını veriyor.
Konuyu örneklerle de açıklayan Okutur, “Örneğin öksürük, akciğer kanserinin en sık görülen belirtisidir. Covid-19 pandemisi esnasında öksürüğü olan ve Covid-19 enfeksiyonu geçirdiğini düşünerek doktora gitmekten korkan, evde kalmaya devam eden, bu yüzden de teşhisi geciken birçok akciğer kanseri vakası bulunmaktadır. Benzer şekilde koku kaybı bazı beyin tümörlerinde de görülebilmektedir. Halsizlik, iştahsızlık ve kilo kaybı da kanser olgularının çoğunda görülen ortak belirtilerdir” ifadelerine yer veriyor.
‘COVID ŞÜPHESİYLE ARAŞTIRILIP KANSER TANISI KONANLAR VAR’
Doç. Dr. Kerem Okutur, Covid-19 enfeksiyonu şüphesiyle araştırılırken kanser tanısı konan hastalar olduğu gibi ön planda kanser şüphesiyle araştırılırken Covid-19 tanısı alan hastaların da bulunduğunu söylüyor.
Bu durumun özellikle akciğer kanseri için geçerli olduğunun altını çizen Okutur, “Öksürük şikâyeti üzerine yapılan akciğer görüntülemesindeki bulgulara bakılarak Covid-19 enfeksiyonu düşünülen ve Covid-19 tedavisi verilerek evde karantinaya alınan, ancak daha sonra durumun düzelmemesi üzerine yapılan ileri tetkiklerde mevcut belirti ve bulguların akciğer kanserinden kaynaklandığı saptanan, hatta bu nedenle hayatını kaybeden hastalar bildirilmiştir” diyor.
Okutur, “Tam tersi şekilde, daha önce kanser tanısıyla tedavi almış hastalar arasında kontrol amacıyla yapılan akciğer görüntülemelerinde kanser yayılımına benzer bulguları olan, ancak sonrasında Covid-19 pnömonisi geçirdiği anlaşılan vakalar da bulunmaktadır” diyor ve ekliyor:
“Erken evre meme kanseri tanısıyla ameliyat olmuş ve hastalığı yenmiş bir hastada rutin yıllık kontrol için çekilen akciğer görüntülemesinde metastaz (kanser yayılımı) düşünülen bulgular saptanmış, yapılan PCR testi ve biyopsi sonucu covid pnömonisi geçirdiği tespit edilen olgular literatürde artan sayıda bildirilmektedir. Tüm bu veriler Covid-19 enfeksiyonu ve kanserin birbirine oldukça benzer şekilde karşımıza çıkabileceğini gösteriyor.”
